Kod źródłowy Wiki Vazby mezi díly

Ostatnio modyfikowane 2025/11/05 14:51 przez Jan Slezák

version	line-number	content
1.1	1	{{toc/}}
	2
3.1	3	Dzieła, które rejestrujemy w systemie, można podzielić na dwie kategorie – nadrzędne i podrzędne. Do pierwszej kategorii zaliczamy na przykład książki, czasopisma, media audiowizualne i muzykę. W drugiej kategorii znajdują się na przykład dodatki, artykuły, kompozycje i transkrypcje nut, ponieważ te rodzaje dzieł są powiązane z dziełami nadrzędnymi z pierwszej grupy. Wynika z tego, że możemy łączyć ze sobą dzieła tego samego poziomu lub dzieła nadrzędne i podrzędne.
1.1	4
3.1	5	= Powiązania między częściami tego samego poziomu =
1.1	6
3.1	7	Jeśli chcemy utworzyć powiązanie między częściami tego samego poziomu, oznacza to, że będziemy łączyć albo dzieło nadrzędne z nadrzędnym, albo podrzędne z podrzędnym. W przeważającej większości przypadków będzie to jednak powiązanie między książkami, dlatego też na nich pokażemy przykłady. Procedurę tę można jednak zastosować analogicznie również w przypadku innych typów dzieł. Do realizacji powiązania służy pole 787 wyświetlane domyślnie w zakładce Powiązania w formularzu katalogowym. Pole 787 zawiera kilka podpól. Opiszemy tylko kilka podstawowych, które są najczęściej wykorzystywane podczas łączenia.
1.1	8
3.1	9	== Lista podpólí, ich przeznaczenie i funkcje ==
1.1	10
3.1	11	Podpola T i ) nie są oficjalnymi podpola MARC i służą do ułatwienia pracy katalogizatorowi oraz stworzenia powiązań między dziełami.
1.1	12
3.1	13	* T - Służy do wyboru dzieła, które ma zostać połączone, za pomocą przycisku lupy. Z wybranego dzieła kopiowane są jego wypełnione dane do poszczególnych podpól pola 787.
	14	do podpola t** wpisuje się tytuł dzieła, które ma być połączone
	15	do podpola a** wpisuje się autora dzieła, które ma być połączone
	16	** do podpola d wpisuje się dane wydawnicze z podpól 264a, 264b, 264c powiązanego dzieła.
	17	W podpole x** należy wpisać ISSN z podpola 022a powiązanego dzieła.
	18	W podpole z **należy wpisać ISBN z podpola 020a powiązanego dzieła.
	19	W podpole w** należy wpisać ID powiązanego dzieła.)
	20	* ) - Służy do określenia typu powiązania w celu ułatwienia orientacji bibliotekarzowi.
	21	Należy go wypełnić, jeśli łączymy dzieło nadrzędne i podrzędne, aby zapewnić prawidłowe połączenie rekordów. Podczas łączenia dwóch dzieł tego samego poziomu** warto go wypełnić, jeśli chcemy, aby w katalogu pojawiło się bezpośrednie przekierowanie między dziełami.
	22	** Wyświetla się na karcie katalogowej.
	23	Typ powiązania to na przykład Części >> Książki, jeśli tworzymy dodatek do książki, lub Artykuł >> Czasopismo**, jeśli tworzymy artykuł do czasopisma.
	24	Typ powiązania podajemy w kolejności Co łączę >> Gdzie łączę**.
1.1	25
2.1	26	(% class="box infomessage" %)
	27	(((
3.1	28	* Kopiowanie pól
	29
	30	Powyższe kopiowanie pól z połączonego dzieła poprzez podpole 787T jest podstawowym ustawieniem Tritia. Po uzgodnieniu z portalem serwisowym można zmienić, z którego podpola mają być pobierane dane i dokąd mają być przenoszone.
1.1	31	)))
	32
3.1	33	Poniższe podpola są oficjalnymi podpole MARC, które są najczęściej używane podczas zapisywania powiązań.
1.1	34
3.1	35	* - Służy do wpisania własnego napisu.
	36	Tekst wpisany w tym miejscu zawsze **wyświetla się w katalogu jako napis pola 787.
	37	** Jeśli to podpole jest puste, a 2. wskaźnik nie jest wypełniony, generowany jest napis „Powiązane dzieła”.
	38	** Jeśli to podpole jest puste, a 2. wskaźnik ma wartość 8, nie generuje się żadnego nagłówka (w tym przypadku można ustawić domyślny tekst, który będzie wyświetlany w katalogu zamiast nagłówka).
	39	* t – W tym podpole podaje się nazwę dokumentu źródłowego.
	40	* g - Najczęściej podaje się tutaj numer części.
	41	* a - W tym podpole najczęściej podaje się autora dzieła, do którego prowadzi link.
	42	* d - Tutaj wpisuje się informacje o miejscu, wydawcy i roku wydania.
	43	* x - Służy do wpisania numeru ISSN powiązanego dzieła.
	44	* z - Służy do wpisania numeru ISBN powiązanego dzieła.
	45	* w - W tym polu podrzędnym wpisuje się identyfikator powiązanego dzieła. Wypełnia się automatycznie przy użyciu pola podrzędnego T.
1.1	46
2.1	47	[[image:1723456781625-240.png\|\|height="535" width="1000"]]
1.1	48
2.1	49	(obr. 1)
	50
3.1	51	== Tworzenie powiązań ==
1.1	52
3.1	53	Najłatwiejszym sposobem utworzenia powiązania jest skorzystanie z funkcji oferowanej przez podpole T. Kliknięcie ikony lupy spowoduje otwarcie tabeli z listą dzieł, w której wyszukujemy dzieło, które chcemy powiązać, i zaznaczamy je kliknięciem. Naciśnięcie przycisku Wybierz spowoduje przeniesienie dzieła do podpola T, a jeśli zawierało ono również inne dane, zostaną one również przeniesione do poszczególnych podpól.
1.1	54
2.1	55	[[image:1723456790624-684.png\|\|height="527" width="1000"]]
1.1	56
2.1	57	(obr. 2)
1.1	58
2.1	59	[[image:1723456801420-900.png\|\|height="527" width="1000"]]
1.1	60
2.1	61	(obr. 3)
	62
3.1	63	Następnie możemy edytować lub uzupełnić niektóre dane i uporządkować podpolenia tak, jak chcemy, aby były wyświetlane w katalogu. Jeśli chcemy, aby w katalogu działało bezpośrednie przekierowanie między częściami, wybieramy również typ powiązania. Po zakończeniu zapisujemy dzieło.
2.1	64
	65	[[image:1723456813719-511.png\|\|height="527" width="1000"]]
1.1	66
2.1	67	(obr. 4)
1.1	68
3.1	69	Po wyszukaniu książki Anioły i demony wyświetli się nam również książka Kod Leonarda da Vinci, ponieważ jest ona powiązana z wyszukiwanym dziełem. Gdybyśmy natomiast chcieli, aby książka Anioły i demony wyświetlała się po wyszukaniu książki Kod Leonarda da Vinci, musielibyśmy również utworzyć powiązanie z tą książką w przypadku dzieła Kod Leonarda da Vinci.
2.1	70
	71	[[image:1723456819952-833.png\|\|height="527" width="1000"]]
1.1	72
2.1	73	(obr. 5)
	74
3.1	75	== Tworzenie powiązań w długich sagach książkowych ==
1.1	76
3.1	77	W przypadku długich sag książkowych nie jest wskazane tworzenie odnośników z każdej części do wszystkich pozostałych części. Odnośniki stałyby się w takim przypadku nieprzejrzyste i trudne do utrzymania. Wraz z każdą nowo wydaną kontynuacją konieczne byłoby nie tylko utworzenie odnośnika z tej części do wszystkich poprzednich części, ale także dodanie odnośnika do nowej części we wszystkich poprzednich częściach. Dlatego lepiej jest wybrać metodę, w której do każdej części sagi dodaje się tylko jeden odnośnik zawierający główny tytuł sagi i wprowadza się wartość 8 w drugim wskaźniku.
1.1	78
2.1	79	[[image:1723456826662-618.png\|\|height="536" width="1000"]]
1.1	80
2.1	81	(obr. 6)
1.1	82
2.1	83
3.1	84	Jeśli na dokumencie nie ma wyraźnego oznaczenia serii, można użyć nazwy znaczącej lub powszechnie znanej – jak w przykładzie poniżej.
1.1	85
2.1	86	[[image:1723456833115-978.png\|\|height="535" width="1000"]]
1.1	87
2.1	88	(obr. 7)
1.1	89
2.1	90
	91	(% class="box successmessage" %)
	92	(((
3.1	93	Wyszukiwanie
	94
	95	Aby znaleźć powiązane dzieła, musimy wpisać w wyszukiwarce wyrażenie, które użyliśmy podczas tworzenia powiązania w podpole t (lub jego część). W podanych przykładach powiązane dzieła znaleźlibyśmy, wpisując wyrażenia „Anioły i demony”, „Wiedźmin” oraz „Harry Hole”.
1.1	96	)))
	97
3.1	98	= Związki między dziełem nadrzędnym a podrzędnym =
1.1	99
3.1	100	Innym sposobem łączenia dzieł jest utworzenie powiązania między dziełem nadrzędnym a podrzędnym (rozpisem). W ten sposób powstają powiązania typu Części >> Książki, Artykuł >> Czasopismo, Kompozycje >> Media audiowizualne, Rozpis nut >> Nuty. Rozpisy dla książek, mediów audiowizualnych i nut tworzy się w ten sam sposób. W przypadku artykułów procedura jest nieco inna. Dlatego pokażemy, jak utworzyć powiązanie książki i artykułu w czasopiśmie.
1.1	101
3.1	102	== Tworzenie wykazów książek, mediów audiowizualnych i nut ==
1.1	103
3.1	104	Wyszukujemy w zbiorach książkę, dla której chcemy utworzyć dodatek. Otwieramy rekord i przechodzimy do zakładki Rozpis, gdzie klikamy przycisk Utwórz.
1.1	105
2.1	106	[[image:1723456839299-678.png\|\|height="535" width="1000"]]
1.1	107
2.1	108	(obr. 8)
1.1	109
3.1	110	W wyświetlonym formularzu możemy spróbować znaleźć odnośnik do jednego z wolnych źródeł. W większości przypadków konieczne będzie utworzenie zupełnie nowego dzieła. W zależności od tego klikamy przycisk Przejmij lub Utwórz. W naszym przypadku utworzymy nowy wpis.
2.1	111
	112	[[image:1723456846302-781.png\|\|height="535" width="1000"]]
1.1	113
2.1	114	(obr. 9)
1.1	115
3.1	116	Powiązania w rozpisach realizujemy w polu 787, podobnie jak powiązania między częściami tego samego poziomu. Do formularza nowego przypisania przenosimy bezpośrednio dane z nadrzędnej części i wybieramy odpowiedni typ powiązania. Następnie możemy uporządkować podpola, odpowiednio wypełnić pozostałe pola zgodnie z zasadami katalogowania, a następnie zapisać i zamknąć rekord, klikając przycisk.
2.1	117
	118	[[image:1723456852066-283.png\|\|height="535" width="1000"]]
1.1	119
2.1	120	(obr. 10)
1.1	121
3.1	122	Po zapisaniu powiązania ponownie wyświetli się formularz nadrzędnego dzieła, gdzie w liście rozpisów pojawi się utworzony przez nas wpis. W ten sam sposób możemy tworzyć kolejne rozpisy. Gdy wszystko jest gotowe, klikamy Powrót do przeglądania i zamykamy formularz. Podczas wyszukiwania w katalogu przy nadrzędnym dziele wyświetli się lista jego podziałów, a przy podrzędnym dziele link do jego dzieła nadrzędnego.
2.1	123
	124	[[image:1723456858822-591.png\|\|height="535" width="1000"]]
1.1	125
2.1	126	(obr. 11)
	127
3.1	128	== Tworzenie artykułów do czasopism ==
1.1	129
3.1	130	Artykuły są jedynym podrzędnym dokumentem, przy którego tworzeniu wybieramy inną procedurę niż w przypadku innych wykazów. Można zauważyć, że czasopisma nie zawierają zakładki Wykaz w formularzu. Nie będziemy więc zaczynać od nadrzędnego dzieła, ale od razu przejdziemy do tworzenia nowego artykułu.
1.1	131
2.1	132	[[image:1723456863987-686.png\|\|height="536" width="1000"]]
1.1	133
2.1	134	(obr. 12)
1.1	135
2.1	136
3.1	137	Podczas tworzenia rekordu postępujemy zgodnie z zasadami katalogowania i najpierw wypełniamy wszystkie obowiązkowe pola oraz pola, które są dla nas ważne. Po wprowadzeniu wszystkich danych przechodzimy do zakładki Źródło, gdzie wpisujemy dane dotyczące czasopisma źródłowego. W odróżnieniu od wszystkich innych powiązań, dane dotyczące powiązanego czasopisma wpisuje się w polu 773. Struktura jego podpól jest bardzo podobna do pola 787. Istnieje jednak kilka różnic.
1.1	138
3.1	139	* g - Pełni tę samą funkcję co w polu 787, ale ma bardziej złożony sposób zapisu.
	140	Dane w tym polu podaje się w formacie Rok <Rok>, nr <Numer> (<Data/rok wydania>), s. <Zakres stron>**
	141	** Na przykład: Rok 15, nr 3 (2020), s. 12-15
	142	* q - W tym miejscu wpisujemy numer i rocznik czasopisma w formacie <Rocznik>:<numer>
	143	** Na przykład: 15:3
	144	* 9 - W tym podpole wpisujemy datę/rok wydania w formacie RRRRMMDD lub RRRR
	145	** Na przykład: 20200307 lub 2020
1.1	146
2.1	147	(% class="box infomessage" %)
	148	(((
3.1	149	Twórca skrótów
	150
	151	W podpole g można za pomocą klawisza F6 otworzyć kreator informacji o powiązaniach, który umożliwia użytkownikowi wprowadzenie danych dotyczących rocznika, numeru, daty wydania, zakresu stron, a po potwierdzeniu samodzielnie sformatuje wprowadzone dane i wstawi je do podpól g, q, 9.
1.1	152	)))
	153
3.1	154	Ponownie skorzystamy z funkcji kopiowania podpola T. Naciskamy lupę, wyszukujemy źródłowe czasopismo, zaznaczamy je i klikamy przycisk Wybierz.
1.1	155
2.1	156	[[image:1723456870555-765.png\|\|height="535" width="1000"]]
1.1	157
2.1	158	(obr. 13)
1.1	159
3.1	160	Teraz uzupełnimy informacje w polach g, q, 9. Jako typ powiązania wybierzemy Artykuł >> Czasopismo. Poszczególne pola uporządkujemy, a jeśli jesteśmy zadowoleni z wpisu, możemy go zapisać i zamknąć. Teraz mamy w artykule utworzone powiązanie z czasopismem źródłowym. Po wyszukaniu artykułu w katalogu wyświetlą się informacje o jego źródle. Jeśli szukalibyśmy według czasopisma, wyszukalibyśmy to czasopismo, a jednocześnie jego artykuły.
2.1	161
	162	[[image:1723456875463-145.png\|\|height="535" width="1000"]]
	163
	164	(obr. 14)

Kod źródłowy Wiki Vazby mezi díly

Interní

Aplikacje

Nawigacja