Przedłużenie wypożyczenia – naliczanie opłat

Ostatnio modyfikowane 2025/09/26 12:39 przez Jan Slezák

Wysokość opłaty

  • Jest to określone w zasadach przedłużenia.
  • Można ustawić różne wysokości opłat za pierwsze przedłużenie i za drugie (i kolejne) przedłużenie.
  • Na przykład pierwsze przedłużenie może być bezpłatne, a opłata jest naliczana dopiero od drugiego przedłużenia.

Rozliczenie opłaty

  • Standardowo pracuje się tu podobnie jak w przypadku Przedłużenie w statystyce wypożyczeń z oknami czasowymi.
  • Opcjonalnie można ustawić opcję Opłata za każde przedłużenie w regule przedłużania, aby opłata była pobierana za każde przedłużenie.
     

Rozliczanie 1 raz za okno czasowe

  • Działa podobnie jak w przypadku Przedłużenie w statystyce wypożyczeń z oknami czasowymi.
  • W ramach każdego okna czasowego opłata za przedłużenie jest naliczana tylko raz.
  • Jest to odpowiednie rozwiązanie w przypadku, gdy biblioteka ma ustawione automatyczne przedłużanie po wypożyczeniu.
  • Długość okna czasowego odpowiada liczbie dni, o które przedłuża się wypożyczenie, tzn. jeśli wypożyczenie przedłuża się o 15 dni, długość okna czasowego również wynosi 15 dni.
  • Pierwsze okno czasowe rozpoczyna się po standardowym okresie wypożyczenia i natychmiast po nim następuje drugie okno, po którym następuje trzecie itd.
  • Zasada ta została wprowadzona, aby nie dyskryminować czytelników, którzy częściej odwiedzają biblioteki (i częściej przedłużają wypożyczenia).

Przykład

  • Standardowy okres wypożyczenia wynosi 30 dni.
  • Wypożyczenia są następnie przedłużane o 15 dni.
  • Opłata za pierwsze przedłużenie wynosi 1 CZK.
  • Opłata za drugie i kolejne przedłużenia wynosi 2 CZK.
  • Czytelnicy A i B wypożyczają pozycję 6 października – termin zwrotu wyznaczono na 5 listopada (30 dni).
  • Pierwszy okres przedłużenia to 6–20 listopada.
  • Drugi okres przedłużenia to 21 listopada – 5 grudnia itd.

Aktywny czytelnik A

  • Czytelnik A przedłuża wypożyczenie 22 października, dzięki czemu zostało ono przedłużone do 6 listopada (15 dni).
    • Wypożyczenie mieści się w pierwszym przedziale czasowym.
    • Zostaje mu naliczona opłata w wysokości 1 CZK za przedłużenie.
  • Następnie czytelnik A przedłuża wypożyczenie codziennie od 23.10 do 5.11 – wtedy zostaje ono przedłużone do 20.11 (15 dni).
    • Wszystkie te przedłużenia nadal mieszczą się w pierwszym przedziale czasowym.
    • Za te przedłużenia nie jest naliczana żadna opłata, ponieważ została już uiszczona za dany okres.
  • Następnie 6 listopada czytelnik dokonuje kolejnego przedłużenia wypożyczenia – tym razem do 21 listopada (15 dni).
    • To przedłużenie mieści się już w drugim przedziale czasowym.
    • W tym przedziale czasowym nie naliczono mu jeszcze opłaty, więc utworzono nową opłatę w wysokości 2 CZK. 
  • Aktywny czytelnik ponownie przedłuża wypożyczenie każdego dnia od 7.11. do 20.11. – wtedy jest ono przedłużone do 5.12. (o 15 dni).
    • Przedłużenie nadal mieści się w drugim przedziale czasowym.
    • Nie zostaje mu naliczona opłata za żadne przedłużenie, ponieważ zapłacił już za przedłużenie do drugiego przedziału czasowego.
  • Czytelnik zwraca wypożyczenie 5 grudnia:
    • Zbiór był wypożyczony łącznie przez 60 dni.
    • Dokonał 45 przedłużeń wypożyczenia.
    • Za przedłużenie wypożyczenia zapłaci łącznie 3 zł – 1 zł za pierwsze przedłużenie i 2 zł za drugie przedłużenie.
       

Nieaktywny czytelnik B

  • Czytelnik B przedłuża wypożyczenie 5 listopada, dzięki czemu zostało ono przedłużone do 20 listopada (15 dni).
    • Wypożyczenie mieści się w pierwszym przedziale czasowym.
    • Zostaje mu naliczona opłata w wysokości 1 zł za przedłużenie.
  • Kolejne przedłużenie nastąpi dopiero 20 listopada i zostanie przedłużone do 5 grudnia (o 15 dni).
    • To przedłużenie mieści się już w drugim przedziale czasowym.
    • W tym przedziale czasowym opłata nie została jeszcze naliczona, więc zostanie utworzona nowa opłata w wysokości 2 zł. 
  • Czytelnik zwraca wypożyczoną pozycję 5 grudnia:
    • Książka była wypożyczona łącznie przez 60 dni.
    • Czytelnik przedłużył wypożyczenie tylko 2 razy.
    • Łącznie za przedłużenie wypożyczenia zapłaci 3 zł– 1 złza pierwsze przedłużenie i 2 zł za drugie przedłużenie

Podsumowanie

  • Obaj czytelnicy wypożyczyli książkę na ten sam okres.
  • Dzięki zasadzie okien czasowych obaj czytelnicy ponoszą takie same opłaty za przedłużenie wypożyczenia.
  • Bez tego mechanizmu aktywny czytelnik zapłaciłby 45 opłat za przedłużenie, podczas gdy nieaktywny zapłaciłby tylko 2. 
  • Dzięki oknom czasowym czytelnicy nie są karani za to, że są aktywni w bibliotece.

Rozliczenie za każde przedłużenie

  • Opłata za przedłużenie jest naliczana za każde przedłużenie niezależnie od jego rodzaju.
  • Nie należy stosować w połączeniu z automatycznym przedłużeniem przy wyjściu – opłata byłaby naliczana za każdą nie zwróconą wypożyczoną pozycję przy wyjściu z oddziału.
  • Zastosowanie na Słowacji, gdzie nie stosuje się automatycznego przedłużenia przy wyjściu.